In de jaren ’60 veranderde Landhorst op een bijzondere manier. Dit
verhaal vertelt hoe de gemeenschap haar eigen pastoor kreeg en hoe de
fundamenten voor een nieuwe parochie, en zelfs een nieuwe kerk,
werden gelegd.
In 1962 kwam er een nieuwe wind door Landhorst waaien: pastoor
Donkers maakte zijn opwachting na het overlijden van deken Van Erp.
Zijn eerste bezoek aan de jaarvergadering van Peelbelang was meteen
raak… maar niet op de manier die je misschien denkt. Hij kreeg een
warm welkom, jawel – maar vooral met stevige kritiek. Er waren te weinig
missen, geen lof, geen biecht... dat kon beter!
En er kwam verandering. Nog datzelfde jaar werd rector Lambert van de
Velden benoemd tot onze eigen pastoor. En dat moest gevierd worden!
Zijn installatie eindigde in een feest in het oude maalderij-pakhuis van
Verbruggen – het begin van een nieuw hoofdstuk. Onze parochie werd
voortaan ook officieel erkend door het Bisdom, als zelfstandige parochie.
Een mijlpaal!
In 1963 kwam er een pastorie, in het huis dat later van Piet Hein en
Hannie werd. Pastoor Van de Velden trok er samen met zijn
huishoudster Greet Versantvoort in. De noodkerk was inmiddels flink aan
het kraken. Letterlijk: het dak lekte, en op regenachtige dagen moest er
emmerwerk aan te pas komen. Dus klopte de pastoor aan bij het
Bisdom: tijd voor een echte kerk!
Architect Van de Akker uit Deurne ontwierp een multifunctioneel
kerkgebouw – handig, want Landhorst had nog geen dorpshuis. In 1968
ging de bouw van start, maar niet zonder strubbelingen. Het Bisdom
eiste dat er geheid werd, ondanks dat er net vers geel zand was gestort.
“Haal dat zand er maar weer uit,” zei de meneer van het Bisdom. En dat
gebeurde. Een kostbaar grapje: 505 gulden armer, maar ja – achteraf
bleek het wel nodig.
En dan die klokkentoren… De architect vond het niks: de fundering was
te zwak. Maar Wimke Janssen, voorzitter van Peelbelang, was duidelijk:
“Een kerk zonder klok is als een geklede heer zonder stropdas!” En zo
kreeg onze kerk tóch een klok.
In de jaren die volgden werd er volop gebouwd én vergaderd. Elke
maand overlegde het kerkbestuur – met onder meer Cor Kuijpers en Piet
Jordans – over de voortgang. De Gebroeders van de Zanden bouwden de
kerk, terwijl dorpsgenoten werkten aan de tuin en paden.
En toen, op zaterdag 3 juli, was het zover. Een feestelijke stoet trok richting de
nieuwe kerk: harmonie St. Jan voorop, gevolgd door pastoor Van de Velden,
de acolieten en Mgr. Bluyssen.
Pieter Jacobs, toen acoliet, weet het nog goed:
hij liep de hele route achteruit met het wierookvat!
Na de inzegening werd in het portaal een plaquette bevestigd met de
woorden: “Mens onrustig vol van zorgen, hoop op God en wees geborgen.”
Maar het geluk duurde niet lang. In januari 1971 kondigde pastoor Van de
Velden onverwachts zijn vertrek aan. Hij zou gaan werken in het
invalideninstituut Mariaoord in Rosmalen. Tijdens zijn afscheid werd hij
geroemd om zijn inzet en warmte. Zelf zei hij dat hij met plezier had gewerkt in
een parochie waar iedereen meetelt.
Zijn opvolger, pastoor Wim van Hout, werd al een week later geïnstalleerd. Hij
had zelf gevraagd om een kleine parochie. Cor Kuijpers heette hem welkom
met een knipoog: “Landhorst is te klein om een pastoor te onderhouden. Dus
jij geeft les voor de boterham, en wij zorgen voor het beleg!” En dat deed hij.
Onder Van de Velden en Van Hout groeide de kerk uit tot hét centrum van het
dorp. Het zaaltje deed dienst als klaslokaal toen de school uit z’n voegen
barstte. De Boerenleenbank en de huisarts hielden er hun spreekuren, en
dankzij Wim Janssen kwam er een bibliotheek-uitleenpost na de mis. Zelfs de
KPJ voerde er toneel op – waarna de kerk weer netjes werd klaargemaakt
voor de volgende Hoogmis.
In 1976 vierde de parochie haar 25-jarig bestaan met een groot feest. Er stond
een tent, er was een cabaretshow – “Weet je nog wel?” – en er werd
gelachen, gebeden én goed gedronken. Dankzij een bijdrage van de
gemeente kon er eindelijk een uurwerk op de toren worden geplaatst. Volgens
pastoor Van Hout was het uiteindelijk toch vooral het bier dat de klok bij elkaar
bracht.
In de jaren zeventig stond onze parochie voor grote veranderingen. Het
werd steeds duidelijker dat het aantal priesters zou teruglopen — en dat
parochianen zelf een actievere rol zouden gaan spelen in de kerk.
Pastoor Van Hout zag dat niet als een probleem, maar als een kans. In
1978 richtte hij, samen met een aantal betrokken parochianen, de
werkgroep ‘Op weg naar 1985’ op. Die groep hield zich bezig met
scholing in liturgie — want als je iets overneemt, moet je wel weten wát
je doet. En dat pakten ze grondig aan: in het hele dekenaat volgden
mensen uit ons dorp cursussen.
Maar eigenlijk begon dat ‘op weg gaan’ al veel eerder. Al in 1971 werden
in onze kerk de eerste gebedsvieringen gehouden, waarbij parochianen
zelf een deel van de dienst verzorgden. Dat was toen zó vernieuwend,
dat het bisdom blad erover schreef — uniek, noemden ze het.
Tot aan zijn afscheid in december 1982 heeft Pastoor Van Hout veel
betekend voor de opbouw van onze parochie. Denk aan de liturgiegroep,
de lectoren, de bloemsiergroep en het jongerenkoor. Hij gaf mensen
vertrouwen en ruimte. En hij liet zien dat kerk-zijn iets is wat je
samendoet.
En dan onze kerk — vijftig jaar lang het hart van de gemeenschap. Daar
vierden we lief en leed: communies, huwelijken, jubilea en afscheid.
Gebouwd door vasthoudende pioniers, en in 2019 met instemming van
de parochianen gesloten. Wat blijft, is de herinnering aan een bruisend
parochieleven, gedragen door vele pastoors en vrijwilligers. Zij allemaal
— raadsleden, voorzitters, bestuursleden, trainers, lectoren,
bloemschikkers en dirigenten — zijn de bouwstenen van Landhorst. Zij
trokken de kar. En dankzij hen staat ons dorp nog altijd stevig in de klei.
